Odpowiedzi na interwencje samorządu rolniczego w 2021 r.
Od początku 2021 r. otrzymaliśmy wiele pism, często bardzo obszernych, z ministerstwa rolnictwa lub z innych resortów, do których jako samorząd rolniczy kierowaliśmy nasze wnioski i postulaty. Wszystkie interwencje, oraz odpowiedzi na nie, sukcesywnie zamieszczamy na naszej stronie internetowej, w zakładce ►Interwencje. W poniższym opracowaniu prezentujemy najważniejsze z nich, w bardzo skróconej formie. Wszystkich zainteresowanych szczegółami zachęcamy do zapoznania się z artykułami, których tytuły i daty zamieszczenia wyszczególnione są poniżej.
W odpowiedzi wniosek ws. umożliwienia rolnikowi otrzymującemu świadczenia emerytalne z KRUS dalsze prowadzenie gospodarstwa, oraz zmiany przepisów dotyczących opodatkowania siedliska, aby po przejściu na emeryturę rolniczą i zaprzestaniu prowadzenia gospodarstwa rolnego, nieruchomości w dalszym ciągu były opodatkowane podatkiem rolnym, a nie podatkiem od nieruchomości, resort rolnictwa przekazał, że zgodnie z przepisami o ubezpieczeniu społecznym rolników, część składkowa emerytury rolniczej wypłacana jest zawsze – niezależnie od prowadzenia, bądź nie, działalności rolniczej. Natomiast zaprzestanie prowadzenia działalności rolniczej jest warunkiem wypłaty części uzupełniającej (która stanowi od 85% do 95% emerytury podstawowej) świadczenia emerytalno-rentowego rolniczego, finansowanej w całości z budżetu państwa, a więc będącej de facto emeryturą państwową.
W kwestii związanej z podatkiem rolnym - przepisy o ubezpieczeniu społecznym rolników nie uzależniają wypłaty emerytury od wyzbycia się gospodarstwa rolnego. Rolnik-emeryt może pozostawać nadal posiadaczem gospodarstwa rolnego i może ono nadal podlegać opodatkowaniu podatkiem rolnym. Tylko w przypadku, gdy przedmiot opodatkowania (grunt) zajęty jest na wykonywanie innej działalności gospodarczej niż działalność rolnicza, podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości.
►MRiRW ws. umożliwienia prowadzenia gospodarstwa rolnikom po przejściu na emeryturę, 21-01-2021
W odpowiedzi na pismo w sprawie trudnej sytuacji, w jakiej znaleźli się producenci warzyw zaopatrujący dotychczas sektor gastronomii, resort rolnictwa (w piśmie z dn. 21.01.2021 r.) przekazał, że w obecnych realiach jest absolutną koniecznością, aby producenci owoców i warzyw w Polsce wzmocnili swoją pozycję rynkową poprzez wzrost koncentracji podaży, planowanie produkcji i dostosowywanie jej do popytu, a także skracanie łańcucha dostaw. MRiRW zachęca producentów do zrzeszania się w organizacje producentów, które powinny być podstawowym filarem funkcjonowania tego rynku. W piśmie poinformowano również o możliwości uzyskania dopłaty do oprocentowania kredytów bankowych, udzielanych między innymi podmiotom prowadzącym działalność w sektorze produkcji podstawowej produktów rolnych, które znalazły się w trudnej sytuacji finansowej w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych wynikających z rozprzestrzeniania się zakażeń wirusem SARS-CoV-2.
►Odpowiedź MRIRW ws. trudnej sytuacji producentów warzyw, 27-01-2021
W odpowiedzi na wniosek w sprawie stworzenia możliwości wiarygodnego potwierdzenia przez rolników parametrów jakościowych swoich płodów rolnych w stosunku do badań podmiotów skupowych, poprzez stworzenie systemu odwoławczego, resort rolnictwa, w piśmie z dn. 20.01.2021 r., poinformował, że w Polsce istnieje szereg możliwości weryfikacji wyników badań skupowanych płodów rolnych, do których należą m.in.:
- zawieranie odpowiednich zapisów w umowach między sprzedającym a pierwszym nabywcą;
- skorzystanie z odpłatnego wykonania badań jakości produktów rolnych w laboratoriach niezależnych od podmiotów skupowych;
- rolnicy mogą zgłosić się z wnioskiem do właściwego miejscowo WIJHARS o dokonanie oceny jakości handlowej (wzór wniosku jest dostępny na stronie internetowej www.ijhars.gov.pl i znajduje się w zakładce: Wzory dokumentów oraz Kontrola jakości → Ocena jakości.
- baza laboratoriów Inspekcji Weterynaryjnej zapewnia rolnikom odpłatną możliwość wykonywania badań metodami akredytowanymi w kierunkach mikrobiologicznych oraz chemicznych dla żywca (mięso) lub mleka.
W odpowiedzi na wniosek (RP MIR w Bochni) w sprawie opracowania i wdrożenia w Polsce systemu pomocy finansowej dla gospodarstw rolnych dotkniętych zniszczeniami upraw rolnych wywołanych przez długotrwałe, intensywne opady atmosferyczne i związane z nimi okresowe podtopienia i zalania gruntów rolnych, MRiRW (w piśmie z dn. 25.01.2021 r.) poinformowało o dostępnych na dzień dzisiejszy formach pomocy (m.in. kredyt preferencyjny, ulgi w opłacaniu składek do KRUS, w odprowadzaniu podatku rolnego, rozłożenie na raty płatności z tytułu umów sprzedaży i dzierżawy nieruchomości ZWR SP). Przekazano również informację, że aktualnie trwają prace nad zmianą systemu ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich jako instrumentu zarządzania ryzykiem w rolnictwie, a zaproponowane rozwiązania zostaną skierowane również do konsultacji społecznych.
►Resort rolnictwa ws. pomocy dla gospodarstw rolnych poszkodowanych w wyniku okresowych podtopień, 01-02-2021
W odpowiedzi na wniosek dotyczący zasadności i potrzeby wypracowania definicji „aktywnego rolnika” MRiRW, w piśmie z dn. 25.01.2021 r., poinformowało, że od roku 2018, w Polsce nie stosowano przepisów o rolniku aktywnym zawodowo. Natomiast w odniesieniu do WPR po 2022 r., KE zaproponowała jako obowiązkową dla państw członkowskich definicję osoby faktycznie prowadzącej działalność rolniczą (tzw. prawdziwego rolnika). Państwa członkowskie miałyby w swoich planach strategicznych WPR określić, których rolników nie uznaje się za osoby faktycznie prowadzące działalność rolniczą, biorąc pod uwagę takie warunki, jak badanie dochodów, nakłady pracy w gospodarstwie, cel przedsiębiorstwa i figurowanie w rejestrach. Definicja ta jednak nie powinna skutkować pozbawieniem wsparcia osób prowadzących działalność rolniczą i nierolniczą, które aktywnie działają w rolnictwie, lecz również angażują się w działalność pozarolniczą poza swoim gospodarstwem.
Rząd RP w swoim stanowisku ocenił, że weryfikacja kryteriów dla osoby faktycznie prowadzącej działalność rolniczą będzie co najmniej równie skomplikowana, jak w przypadku przepisów dotyczących rolnika aktywnego zawodowo (konieczność określenia wysokości dochodu i wkładu pracy w gospodarstwie, powyżej których rolnik może zostać uznany za prawdziwego rolnika, a także ustalenie odpowiednich poziomów tych wskaźników i ich weryfikację).
W efekcie w październiku 2020 r. wypracowany został kompromis, zgodnie z którym definicja ta byłaby dobrowolna. Niemniej jednak w tej kwestii nadal toczą się negocjacje między Radą, Komisją Europejską i Parlamentem Europejskim.
►Odpowiedź resortu rolnictwa ws. zdefiniowania aktywnego rolnika, 10-02-2021
W odpowiedzi na uwagi samorządu rolniczego do projektu rozporządzenia ws. szkoleń w zakresie środków ochrony roślin przeprowadzanych w formie on-line, resort rolnictwa przekazał m.in. (w piśmie z dn. 02.02.2021 r.), że wprowadzenie szkoleń w trybie on-line ma na celu ograniczenie kontaktów pomiędzy uczestnikami, mogących wpłynąć na transmisję SARS-CoV-2, jednak części praktycznej szkolenia, z uwagi na jej charakter oraz potencjalnie negatywny wpływ na jakość szkolenia, nie można prowadzić w formie zdalnej.
W związku z tym, że obecne przepisy nie ustalają metod weryfikowania obecności uczestników na szkoleniu prowadzonym w formie tradycyjnej, odstąpiono od proponowanego weryfikowania obecności na szkoleniu on-line.
►Stanowisko MRiRW dot. uwag do projektu rozporządzenia ws. szkoleń w zakresie ś.o.r.,11-02-2021
W odpowiedzi na wniosek o podjęcie działań legislacyjnych w zakresie ustanowienia nadzoru nad kołami łowieckimi przez starostów powiatowych; oraz unormowania kwestii szacowania szkód w uprawach, resort klimatu (w piśmie z dn. 10.02.2021 r.) poinformował, że właściwy terytorialnie starosta odpowiada jedynie za wydzierżawianie obwodów łowieckich polnych, natomiast obwody łowieckie leśne wydzierżawia właściwy terytorialnie dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych, w związku z czym nadzór starosty nad kołami łowieckim mógłby w praktyce dotyczyć części obwodów łowieckich.
W przypadku problemów z szacowaniem szkód lub z realizacją przez koła łowieckie innych obowiązków, osoby poszkodowane powinny zwracać się bezpośrednio do właściwych zarządów okręgowych celem podjęcia działań nadzorczych, a w przypadku braku podjęcia takich działań przez zarząd okręgowy – do Zarządu Głównego PZŁ.
►Resort środowiska nie widzi możliwości zmian przepisów dot. szacowania szkód łowieckich oraz nadzoru nad kołami łowieckimi, 15-02-2021
W odpowiedzi na pismo MIR ws. nowych formularzy zgłoszeniowych dotyczących przemieszczenia zwierzęcia oraz utrudnień dla rolników z jakimi wiąże się brak możliwości składania podpisów na jednym formularzu przez kupującego jak zbywającego zwierzę, Małopolski Oddział Regionalny ARiMR poinformował, od 01.01.2021 r. Agencja nie udostępnia już podmiotom zewnętrznym formularzy dwupodpisowych i przewiduje zastosowanie tylko tzw. jednopodpisowych formularzy, Zmiana została wprowadzona na wniosek Głównego Lekarza Weterynarii, pismem z dn. 28.10.2019 r.
►ARiMR ws. stosowania formularzy jednopodpisowych, 22-02-2021
W odpowiedzi na pismo w sprawie interpretacji przepisów dotyczących stosowania ulgi inwestycyjnej, ministerstwo finansów (w piśmie z dn. 18.02.2021 r.), przekazało, że na podstawie art. 13 ust. 1 ustawy o podatku rolnym podatnik podatku rolnego nabywa prawo do ulgi w przypadku poniesienia wydatków kwalifikowanych przez ustawodawcę jako wydatki inwestycyjne. Katalog tych wydatków jest zamknięty. W rezultacie ulga inwestycyjna, o której mowa powyżej może być przyznawana na określone w ustawie cele.
Odnosząc się do zakresu wydatków kwalifikowanych jako wydatki inwestycyjne należy zauważyć, że wyłącznie ulga inwestycyjna z tytułu wydatków poniesionych na budowę lub modernizację budynków inwentarskich służących do chowu, hodowli i utrzymania zwierząt gospodarskich dotyczy podatników podatku rolnego zajmujących się produkcją zwierzęcą.
Pozostałe wydatki inwestycyjne, wskazane w art. 13 ust. 1 ustawy o podatku rolnym, uprawniają podatników podatku rolnego do uzyskania ulgi inwestycyjnej niezależnie od tego czy zajmują się produkcją roślinną czy zwierzęcą.
►Odpowiedź resortu finansów w sprawie ulgi inwestycyjnej dla rolników, 23-02-2021
Jolanta Kałmuk, biuro MIR w Krakowie
