Stanowisko MRiRW dot. uwag do projektu rozporządzenia ws. szkoleń w zakresie ś.o.r.
W związku z zakończeniem procesu konsultacji ►projektu rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniającego rozporządzenie w sprawie szkoleń w zakresie środków ochrony roślin oraz w nawiązaniu do uwag przesłanych przez samorząd rolniczy (►opinia KRIR z grudnia 2020 r.), resort rolnictwa przekazał swoje stanowisko (►w piśmie z dn. 02.02.2021 r.), usystematyzowane zgodnie z tematyką zgłoszonych uwag.
1. Potrzeba wprowadzania szkoleń w trybie on-line.
Przygotowanie projektu rozporządzenia wynika z przeprowadzonej analizy która wskazuje, że utrzymująca się pandemia COVID-19 może doprowadzić do istotnego ograniczenia liczby prowadzonych szkoleń. Może to mieć negatywny wpływ na podmioty prowadzące szkolenia, ale też co bardziej istotne, może niekorzystnie wpłynąć na zdrowie ludzi oraz środowisko poprzez brak odpowiedniego przygotowania osób wykonujących zabiegi ochrony roślin. Powyższe jest szczególnie widoczne przy dokonaniu porównania liczby uczestników szkoleń prowadzonych w listopadzie i grudniu 2020 r. w porównaniu do listopada i grudnia 2019 roku (w roku 2020 odnotowano o ok. 75% mniej przeszkolonych osób w tym roku w miesiącach, w których tradycyjne prowadzi się duża liczbę szkoleń).
Szkolenia w formie on-line nie muszą bynajmniej oznaczać obniżenia jakości kształcenia, tym bardziej, że pozostawiono obowiązek prowadzenia zajęć praktycznych w formie dotychczasowej. Obowiązujące przepisy w zakresie środków ochrony roślin, poza wskazaniem elementów kluczowych, w tym programów poszczególnych typów szkoleń oraz maksymalnej liczby ich uczestników (30 osób), określają pozostałe warunki prowadzenia szkoleń w sposób elastyczny, umożliwiający reagowanie na specyficzne nowe okoliczności, w tym reżim sanitarny, ale i warunki prowadzenia szkolenia w formie telekonferencji.
Nowe przepisy uelastyczniają wprawdzie dotychczasowe warunki prowadzenia szkoleń, wprowadzając możliwość prowadzenia niektórych bloków szkoleń w trybie on-line, nie naruszając jednak podstawowych zasad obowiązujących przy realizacji szkoleń. Przepis art. 67 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o środkach ochrony roślin stanowi, że:
„Przedsiębiorca wykonujący działalność gospodarczą polegającą na prowadzeniu szkoleń w zakresie środków ochrony roślin jest obowiązany:
1) zapewnić warunki organizacyjno-techniczne umożliwiające prawidłowe prowadzenie szkoleń w zakresie środków ochrony roślin;
4) prowadzić szkolenia w zakresie środków ochrony roślin zgodnie z programami takich szkoleń oraz w grupach, których liczebność zapewnia prawidłowy przebieg szkoleń;”.
W związku z tym podmiot prowadzący szkolenie ma możliwość zastosowania takich rozwiązań, które zapewnią odpowiedni poziom bezpieczeństwa oraz jakość szkolenia zarówno w formie stacjonarnej, jak i on-line. Wypracowane dotąd praktyki nie stają się w związku z tym bezprzedmiotowe.
Należy podkreślić, proponowane przepisy wprowadzą możliwość realizacji części teoretycznej szkolenia w trybie on-line, nie zakazują jednak możliwości prowadzenia szkoleń w tym zakresie w formie tradycyjnej (o ile aktualne przepisy sanitarne umożliwią taką formę szkolenia). Od podmiotu prowadzącego szkolenie zależeć więc będzie czy szkolenie odbędzie się on-line, czy w formie tradycyjnej
2. Prowadzenie części praktycznej oraz egzaminu w formie on-line.
Prowadzenie całości szkoleń, w tym części teoretycznej i egzaminów w trybie on-line, miałoby zbyt negatywny wpływ na jakość szkolenia. Części praktycznej szkolenia, z uwagi na jej charakter, nie można prowadzić w formie zdalnej. Można natomiast przeprowadzić tą część szkolenia w mniejszych grupach uczestników, ograniczając ryzyko transmisji SARS-CoV-2. Przy realizacji programu szkoleń nie jest kluczową kwestią kolejność poszczególnych bloków tematycznych, część praktyczna mogłaby zostać więc przeprowadzona w mniejszych grupach odrębnego dnia szkolenia, po zakończeniu części teoretycznej.
Mając na uwadze konieczność weryfikacji tożsamości osób przystępujących do egzaminu, a także kontroli w celu wykluczenia korzystania z pomocy innych osób, materiałów czy Internetu podczas egzaminu, jego prowadzenie w formie on-line wiązałoby się ze zbyt dużym ryzykiem ograniczenia jakości szkolenia.
3. Możliwość prowadzenia szkoleń przy korzystaniu z jednego stanowiska/komputera przez więcej niż jedną osobę.
Wprowadzenie szkoleń w trybie on-line ma na celu ograniczenie kontaktów pomiędzy uczestnikami, mogących wpłynąć na transmisję SARS-CoV-2. Proponowane rozwiązanie eliminowałoby ten walor szkoleń zdalnych, stąd nie może zostać przyjęte.
4. Weryfikowanie obecności na szkoleniu on-line.
W związku z tym, że obecne przepisy nie ustalają metod weryfikowania obecności uczestników na szkoleniu prowadzonym w formie tradycyjnej, odstąpiono od tego rozwiązania.
5. Udostępnianie wojewódzkiemu inspektorowi na czas trwania szkolenia bezpośredniego dostępu on-line do prowadzonego szkolenia.
Przepisy art. 71. ust. 2 oraz 3 ustawy o środkach ochrony roślin nakładają na wojewódzkiego inspektora ochrony roślin i nasiennictwa obowiązek nadzorowania szkoleń oraz podmiotów te szkolenia prowadzących:
„Wojewódzki inspektor sprawuje kontrolę nad prowadzeniem szkoleń w zakresie środków ochrony roślin przez podmioty wpisane do rejestru.
3. Wojewódzki inspektor przeprowadza kontrolę podmiotów wpisanych do rejestru, w zakresie spełnienia warunków określonych w art. 67 ust. 2 [ustawy].”.
Natomiast ustawa z dnia 13 lutego 2020 r. o Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa wskazuje w art. 21 ust. 1 pkt 6, że:
„Osoba wykonująca czynności kontrolne lub inne zadania Inspekcji określone w ustawie lub w przepisach odrębnych jest uprawniona do badania przebiegu określonych czynności”.
W związku z takim brzmieniem przepisów ustawowych nie ma podstaw do kwestionowania zasadności i możliwości udostępniania wojewódzkiemu inspektorowi dostępu do szkoleń prowadzonych w trybie on-line, w taki sam sposób jak uczestnikowi szkolenia. Jednocześnie wyjaśniam, że zakres danych osobowych, które gromadzone są przez podmiot prowadzący szkolenia i przekazywane wojewódzkiemu inspektorowi nie ulega zmianie i wynika z przepisów ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o środkach ochrony roślin.
6. Okres obowiązywania rozporządzenia.
Analizując przepisy wprowadzane w związku z rozprzestrzenianiem się pandemii COVID-19 określono termin obowiązywania projektowanych przepisów na 90 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii (ogłoszonych na podstawie ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi) lub stanu nadzwyczajnego w związku z zakażeniami tym wirusem. Po analizie zgłoszonych uwag zdecydowano jednak o skróceniu tego okresu do 30 dni, tak aby szkolenia on-line zaplanowane przed odwołaniem tych stanów mogły się odbyć.
