Zasiedzenie daje prawo do własności


Rolnicy często zwracają się o pomoc prawną w kwestii nie uregulowanego prawa własności do ziemi którą użytkują.

Brak prawnych podstaw do uznania własności wynika zazwyczaj z tego, że przedmiotowe grunty zostały zakupione przez dziadków, bądź rodziców, którzy zawarli nieformalną umowę kupna, bez zachowania aktu notarialnego i bez wpisania prawa własności do ksiąg wieczystych. Zdarza się również, że rolnicy użytkują ziemię od wielu lat, nie posiadając do tego żadnego tytułu prawnego. W takiej sytuacji uregulowanie prawa własności do nieruchomości staje się możliwe poprzez tzw. zasiedzenie. Zgodnie z artykułem 172 kodeksu cywilnego:

§ 1. Posiadacz nieruchomości nie będący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie).

§ 2. Po upływie lat trzydziestu posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze.

Zapis w art. 176 KC brzmi:

§ 1. Jeżeli podczas biegu zasiedzenia nastąpiło przeniesienie posiadania, obecny posiadacz może doliczyć do czasu, przez który sam posiada, czas posiadania swego poprzednika. Jeżeli jednak poprzedni posiadacz uzyskał posiadanie nieruchomości w złej wierze, czas jego posiadania może być doliczony tylko wtedy, gdy łącznie z czasem posiadania obecnego posiadacza wynosi przynajmniej lat trzydzieści.

§ 2. Przepisy powyższe stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy obecny posiadacz jest spadkobiercą poprzedniego posiadacza.

O „dobrej wierze” posiadacza można mówić wtedy kiedy korzystający z gruntu pozostaje w błędnym przekonaniu, że prawo do niego mu przysługuje. Natomiast działanie w „złej wierze” ma miejsce wtedy, kiedy posiadacz wie, że nie ma żadnego prawa do nieruchomości z której korzysta.

W przypadku zawarcia nieformalnych umów kupna ziemi (zapłacono umówioną cenę, przekazano ziemię kupującemu, spisano między sprzedającym i kupującym umowę ale nie w formie aktu notarialnego) przyjmuje się, że decydującym o zasiedzeniu jest okres 30-letni.

Tak więc jeżeli w posiadaniu rolnika pozostaje grunt który traktuje on jako własność, uprawia go, opłaca podatki, korzysta z niego przez okres co najmniej 20, a w pewnych okolicznościach min. 30 lat, można przyjąć, że nabył on jego własność w drodze zasiedzenia.

Uregulowanie prawa własności do nieruchomości nie odbywa się jednak automatycznie, ale konieczne jest wystąpienie do właściwego sądu z wnioskiem o stwierdzenie nabycia własności na tej drodze. Wówczas sąd bada czy zaistniały wszystkie przesłanki decydujące o zasiedzeniu.

Regułą jest także, konieczność wskazania świadków, którzy będą mogli przed sądem potwierdzić podane we wniosku okoliczności.

Opłata sądowa od wniosku o stwierdzenie nabycia własności nieruchomości w drodze zasiedzenia wynosi 2 000 zł i jest opłatą stałą.

Prawomocne postanowienie sądu stanowi podstawę do wpisu prawa własności w księdze wieczystej.

Należy również pamiętać, że nabycie nieruchomości na tej drodze jest opodatkowane i wynosi 7% jej wartości. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się postanowienia sądu stwierdzającego zasiedzenie.

Radca Prawny
Barbara Gabryś


 

punktator

Przydatne linki


URZĘDY I INSTYTUCJE:

INSPEKCJE:

DORADZTWO:

WIADOMOŚCI ROLNICZE:

ROLNICTWO EKOLOGICZNE i TRADYCYJNE:

WSPARCIE DLA ROLNICTWA I OBSZARÓW WIEJSKICH:

---------------------------------------------------------------------


Licznik odwiedzin: 2443380