Resort rolnictwa ws. ochrony prawnej odmian roślin
W odpowiadzi na pismo KRIR z dn.14.07.2021 r. w sprawie podejrzenia Agencji Nasiennej sp. z o.o. o naruszanie przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (DzU z 2021 r. poz. 213), otrzymaliśmy pismo z MRiRW (►z dn. 08.09.2021 r.), w którym przekazano poniższe informacje.
"Postęp odmianowy jest siłą napędową rolnictwa, determinując wielkość i jakość zbioru. Hodowla nowych odmian daje rolnikowi więcej niż postęp w innych dziedzinach agrotechniki. Jest ona też najbardziej efektywnym jakościowo, ekonomicznie i ekologicznie sposobem zintensyfikowania produkcji rolniczej. Ochrona wyłącznego prawa do odmian roślin pozwala hodowcy na utrzymanie kontroli nad wyhodowanymi odmianami, zabezpieczenie efektów dotychczasowych prac hodowlanych oraz finansowanie przyszłych innowacji. Wpływy z ochrony wyłącznego prawa oraz opłaty za odstępstwo rolne, czyli za wykorzystanie przez rolników do siewu materiału z własnego zbioru odmian chronionych, przeznaczane są na odzyskanie nakładów poczynionych na hodowlę oraz inwestowane w prace nad nowymi odmianami roślin.
Na terytorium RP odmiana rośliny może być chroniona albo prawem krajowym (ustawą z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin), albo prawem wspólnotowym (rozporządzeniem Rady (WE) nr 2100/94 z dnia 27 lipca 1994 r. w sprawie wspólnotowego systemu ochrony odmian roślin oraz jego przepisami wykonawczymi. Wpisanie odmiany oraz jej hodowcy do prowadzonej przez Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych księgi ochrony wyłącznego prawa gwarantuje podmiotowi uprawnionemu ochronę wyłącznie na terytorium RP. Uzyskanie przez hodowcę wpisu jego odmiany do prowadzonego przez Wspólnotowy Urząd Ochrony Odmian Roślin rejestru wspólnotowych praw do odmiany powoduje, że uprawnienia hodowcy muszą być respektowane na terytorium całej Wspólnoty, w tym w Polsce.
W przypadku odmian objętych ochroną krajową przepisy ustawy z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin nie nakładają obowiązku przekazywania informacji o wykorzystaniu materiału ze zbioru, który został uzyskany w gospodarstwie rolnym i użyty na terenie tego samego gospodarstwa rolnego. Obowiązek ten istnieje w stosunku do odmian chronionych prawem wspólnotowym, o czym stanowią przepisy wspólnotowe.
Z informacji uzyskanych przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi wynika, że Agencja Nasienna sp. z o.o. występuje do rolników z wnioskami o udzielenie informacji w zakresie odstępstwa rolnego odnoszącymi się do odmian roślin chronionych na szczeblu wspólnotowym na podstawie art. 14 ust. 3 pkt 6 Rozporządzenia Rady (WE) nr 2100/94 oraz art. 8 Rozporządzenia Komisji (WE) nr 1768/95. Korespondencja Agencji Nasiennej sp. z o.o. kierowana do rolników obejmuje:
a) Wniosek o udzielenie informacji (który jednoznacznie w swojej treści wskazuje na podstawę prawną - odpowiednie przepisy prawa wspólnotowego), wraz z:
- załącznikiem w postaci Wykazu odmian chronionych wyłącznym prawem na poziomie wspólnotowym;
- formularzem, który rolnik może wykorzystać do udzielenia wnioskowanej informacji;
b) pismo informacyjne zatytułowane „Ważne informacje, którego zadaniem jest przypomnienie rolnikowi, że jest on zobligowany do uiszczenia opłaty z tytułu stosowania instytucji odstępstwa rolnego także w odniesieniu do odmian roślin chronionych na szczeblu krajowym oraz zachęcające do korzystania z platformy elektronicznej ułatwiającej rozliczenia z organizacją hodowców, wraz z:
- wykazem odmian roślin chronionych na szczeblu krajowym;
- formularzem wniosku o utworzenie konta na platformie cyfrowej Agencji Nasiennej sp. z o.o.;
- informatorem o ochronie prawnej odmian roślin.
Ponadto na stronie internetowej Agencji Nasiennej sp. z o.o. pod adresem:
►https://agencjanasienna.pl/project/2021-wnioski-o-udzielenie-informacji/
jest opublikowana m.in. poniższa informacja:
„Z prośbą o udzielenie informacji zwracamy się do rolników na podstawie przepisów Rozporządzenia Rady (WE) nr 2100/94 z dnia 27 lipca 1994 r. w sprawie wspólnotowego systemu ochrony odmian roślin oraz Rozporządzenia Komisji (WE) nr 1768/95 z dnia 24 lipca 1995 r., ustanawiające przepisy wykonawcze w zakresie odstępstwa rolnego (…). Nasze wnioski dotyczą tylko odmian chronionych wyłącznym prawem na poziomie wspólnotowym; jeśli jednak siali Państwo także materiał ze zbioru odmian chronionych na poziomie krajowym i chcieliby Państwo rozliczyć się za odstępstwo rolne, można te odmiany również wpisać do otrzymanego formularza AGNAS.”.
Przedstawione powyżej informacje wskazują, że Agencja Nasienna sp. z o.o. występuje do rolników z wnioskami o udzielenie informacji dotyczącymi odstępstwa rolnego wyłącznie w odniesieniu do odmian roślin chronionych na szczeblu wspólnotowym. Informacja umieszczona w dokumencie „Ważne informacje” o obowiązku uiszczania opłat również w stosunku do odmian roślin chronionych prawem krajowym ma charakter poglądowy i w swej treści nie jest tożsama z Wnioskiem o udzielenie informacji kierowanym do rolników w sprawie odmian roślin chronionych na poziomie UE."
-----------
