25 lat TUW TUW
W filmie Andrzeja Wajdy „Ziemia obiecana” Karol Borowiecki powiedział:. „(…) ja nie mam nic, ty nie masz nic, on nie ma nic (…) – To razem mamy w sam raz tyle, żeby założyć wielką fabrykę". Według tej samej zasady powstało Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych „TUW”. Prawie z niczego.
Kapitał zakładowy pochodził z Funduszu Składkowego KRUS oraz Zakładów Ubezpieczeń MACIF i MAIV, a także z symbolicznych wkładów różnych fundacji. Był to czas „odgrzebywania” starych przykładów ekonomii społecznej, oraz czas funkcjonowania ludzi, dla których ważniejsza była idea niż pieniądze, kiedy posłowie i radni samorządów terytorialnych funkcjonowali za symboliczne diety. A więc czas prawdziwych społeczników, których obecnie prawie nie widać. Warto przypomnieć, że tradycja ubezpieczeń wzajemnych w Polsce to ponad 100 lat. Piękną ideę ubezpieczeń wzajemnych w naszym kraju zapoczątkowało Towarzystwo Ubezpieczeń od Ognia „Florianka”, które powstało w Krakowie, na ziemiach polskich pod zaborem austriackim. W okresie międzywojennym, tradycję tę kontynuował Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych, na którego gruzach po wojnie powstał obecny gigant ubezpieczeń jakim jest Powszechny Zakład Ubezpieczeń – PZU.
Za wskrzeszeniem idei ubezpieczeń wzajemnych stoją tacy ludzie jak Henryk Wujec, Stefan i Andrzej Bratkowscy, Jacek Kuroń. Przełomowym okresem dla Towarzystwa Ubezpieczeń Wzajemnych „TUW”, był czas powstawania izb rolniczych, które tak jak ubezpieczenia wzajemne reaktywowano po ponad 50-letniej nieobecności w życiu gospodarczym Polski. Dla powstających izb rolniczych, których głównym celem jest organizacja życia gospodarczego w ramach samorządu zawodowego, ubezpieczenia wzajemne doskonale się wpisywały w zadania, które przed nimi postawiono. I, bez fałszywej skromności, należy odwołać się do historii Tarnowskiej Izby Rolniczej, która jako pierwsza w Polsce wprowadziła tę ideę do swojej działalności. Nie można przy tej okazji nie wspomnieć o osobach, które z tą ideą się utożsamiły (Paweł Augustyn, Jerzy Książek, Jan Rozum, Stanisław Gałęziowski, Alfred Pasternak, Ferdynand Furtak, Eugeniusz Niemiec i niżej podpisany). Zmiana ustawy o ubezpieczeniach pozwoliła na wyodrębnienie w zakładzie ubezpieczeń Związków Wzajemności Członkowskiej – Tarnowska Izba Rolnicza utworzyła taki związek o nazwie ZWC „Galicja”.
Jubileusz 25-lecia TUW „TUW” był okazją do podsumowania tego okresu w kontekście całego rynku ubezpieczeń w Polsce. Na rynku finansowym ubezpieczenia traktowane są jako gorszy brat. Warto jednak przypomnieć parę cyfr, które dla budżetu państwa, zatrudnienia, płaconych podatków i odszkodowań mają ogromne znaczenie. Aktywa zakładu ubezpieczeń to 185 mld zł, wysokość składek w skali roku to 56 mld, z czego 57% stanowią ubezpieczenia majątkowe, a 43% ubezpieczenia na życie. Co roku zakłady ubezpieczeń lokują w bezpiecznych inwestycjach i papierach wartościowych prawie 65 mld zł. Corocznie wypłacają odszkodowania o wartości 36,7 mld złotych, prawie równo po 50% w ubezpieczeniach życiowych i majątkowych. W ramach ubezpieczeń obowiązkowych składka OC i AC komunikacyjne stanowi 18 mld złotych, OC rolne (ubezpieczenia budynków) – 1,8 mld złotych, OC z tytułu prowadzenia gospodarstwa rolnego – 1,5 mld złotych.
Rynek ubezpieczeń zatrudnia prawie 180 tys. ludzi, z czego 160 tys. stanowią pośrednicy ubezpieczeniowi (agenci, multiagenci, brokerzy), i odprowadza corocznie do budżetu państwa dziesiątki milionów złotych podatków dochodowych. Obecnie Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych „TUW” uzyskuje ze składek ponad 660 milionów – stanowi to 2% ogółu zebranych składek na rynku ubezpieczeń majątkowych i lokuje ten zakład na 10. miejscu wśród 33 zakładów realizujących ubezpieczenia majątkowe w Polsce. Wśród wszystkich towarzystw ubezpieczeniowych w Polsce działających w dziale II (ubezpieczenia osobowe i majątkowe) TUW „TUW” zajmuje 11. miejsce, natomiast wśród towarzystw ubezpieczeń wzajemnych od lat jest niekwestionowanym liderem. W raporcie obejmującym 3 kwartały 2016 r., opublikowanym przez Gazetę Finansową, TUW „TUW” zajmuje 42. miejsce wśród 100 największych instytucji finansowych w Polsce, natomiast pod względem dynamiki przypisu składki – 3. miejsce. Według rankingu przeprowadzonego przez gazetę Rzeczpospolita w 2016 r. TUW „TUW” zajęło 395. miejsce pośród 500 największych polskich przedsiębiorstw. W raporcie ICMIF (International Cooperative and Mutual Insurance Federation) – Międzynarodowej Federacji Ubezpieczycieli Spółdzielczych i Wzajemnych na świecie, w roku 2014 TUW „TUW” ulokowane zostało na 415. pozycji wśród 500 największych ubezpieczycieli wzajemnych.
Efektywność formuły ubezpieczeń wzajemnych w TUW „TUW” potwierdza liczba członków, która obecnie wynosi ponad 1,5 mln. Przyszłość ubezpieczeń wzajemnych w Polsce byłaby świetlana, gdyby nie coroczne zmiany przepisów i dyrektyw Unii Europejskiej, które stanowią wysoką poprzeczkę gwarancji finansowych dla ubezpieczonych, niekoniecznie uzasadnionych realiami rynkowymi.
Henryk Dankowiakowski
Galeria
