Odpowiedź MRiRW ws. pomocy dla hodowców drobiu w ramach wsparcia inwestycji na bioasekurację
W odpowiedzi na pismo KRIR z dn. 20.05.2021 r., w sprawie ogłoszenia naboru wniosków o przyznanie pomocy w ramach poddziałania 5.1. „Wsparcie inwestycji w środki zapobiegawcze, których celem jest ograniczenie skutków prawdopodobnych klęsk żywiołowych, niekorzystnych zjawisk klimatycznych i katastrof” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014- 2020 (PROW 2014-2020), w którym o pomoc na inwestycje dotyczące bioasekuracji mogliby ubiegać się rolnicy zajmujący się chowem lub hodowlą drobiu, resort rolnictwa (►w piśmie z dn. 20.06.2021 r.) przekazał następujące informacje.
"Zakres wsparcia w ramach poddziałania 5.1. „Wsparcie inwestycji w środki zapobiegawcze, których celem jest ograniczenie skutków prawdopodobnych klęsk żywiołowych, niekorzystnych zjawisk klimatycznych i katastrof” został określony w PROW 2014 – 2020. Zgodnie z PROW 2014-2020 pomoc jest udzielana na zaopatrzenie w sprzęt do utrzymywania urządzeń wodnych służących zabezpieczeniu gospodarstw rolnych przed zalaniem, podtopieniem lub nadmiernym uwilgoceniem spowodowanym przez powódź lub deszcz nawalny, albo na inwestycje ograniczające możliwość rozszerzenia się afrykańskiego pomoru świń.
Przepisy na podstawie, których przyznaje się pomoc zostały zawarte w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 lipca 2017 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej na operacje typu „Inwestycje zapobiegające zniszczeniu potencjału produkcji rolnej” w ramach poddziałania „Wsparcie inwestycji w środki zapobiegawcze których celem jest ograniczenie skutków prawdopodobnych klęsk żywiołowych, niekorzystnych zjawisk klimatycznych i katastrof” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (DzU z 2020 r. poz. 223 oraz DzU z 2020 r. poz. 2276) i są one zgodne z zapisami PROW 2014-2020.
Biorąc pod uwagę, że wsparcie na inwestycje dotyczące bioasekuracji nie obejmują gospodarstw, w których wystąpiła wysoce zjadliwa grypa ptaków (HPAI) nie ma możliwości ogłoszenia naboru wniosków o przyznanie pomocy, w którym o pomoc mogliby ubiegać się rolnicy zajmujący się chowem lub hodowlą drobiu.
Ponadto informuję, że zgodnie z ustawą z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (DzU z 2020 r. poz. 1421) koszty wykrywania i likwidowania chorób zakaźnych zwierząt objętych obowiązkiem zwalczania ponosi budżet państwa, w tym straty poniesione przez posiadacza zwierząt w związku z nakazem zabicia lub uboju tych zwierząt.
W związku z powyższym, hodowcy drobiu, u którego w gospodarstwie wystąpiła HPAI zgodnie z art. 49 ww. ustawy za drób zabity lub poddany ubojowi z nakazu powiatowego lekarza weterynarii, przysługuje odszkodowanie ze środków budżetu państwa w wysokości wartości rynkowej zwierzęcia. Zgodnie z art. 49 ust. 5 ww. ustawy odszkodowanie ze środków budżetu państwa przysługuje również za zniszczone z nakazu organu Inspekcji Weterynaryjnej przy zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt podlegających obowiązkowi zwalczania produkty pochodzenia zwierzęcego w rozumieniu przepisów o produktach pochodzenia zwierzęcego, jaja wylęgowe, pasze oraz sprzęt, które nie mogą być poddane odkażaniu.
Zgodnie z art. 49 ust. 7 ww. ustawy odszkodowanie nie przysługuje w przypadku, gdy posiadacz zwierzęcia nie zastosował się do obowiązków określonych w przepisach ustawy o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt, jak również innych wymagań określonych w przepisach ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt lub wydanych na jej podstawie rozporządzeń.
Odszkodowanie nie przysługuje także w sytuacji, gdy posiadacz zwierząt świadomie wprowadził do swojego gospodarstwa zwierzęta chore, lub podejrzane o zakażenie, albo wprowadził zwierzęta bez wymaganych dokumentów, nie oznakowane, z naruszeniem obowiązujących w tym zakresie przepisów, a także za zwierzęta przywiezione lub umieszczone na rynku z naruszeniem przepisów obowiązujących w tym zakresie.
Odszkodowanie nie przysługuje również za zwierzęta zlikwidowane w związku ze zwalczaniem chorób zakaźnych zwierząt będących własnością podmiotów prowadzących określone formy działalności.
Powiatowy lekarz weterynarii, przed wydaniem decyzji administracyjnej w przedmiocie przyznania odszkodowania, zobowiązany jest do ustalenia, czy istnieją przesłanki do odmowy wypłaty odszkodowania, o których mowa w art. 49 ust. 7 ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt. Decyzje w kwestii odszkodowania wydaje powiatowy lekarz weterynarii i jest to decyzja ostateczna. Należy przy tym zauważyć, że strona niezadowolona z rozstrzygnięcia sprawy ma prawo w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji, wnieść powództwo do sądu rejonowego. Wysokość przyznanego odszkodowania, co do zasady jest równa wartości rynkowej utraconego zwierzęcia. Wartość rynkową zwierzęcia określa się na podstawie średniej z 3 kwot oszacowania przyjętych przez powiatowego lekarza weterynarii oraz 2 rzeczoznawców wyznaczonych przez tego lekarza z prowadzonej przez niego listy rzeczoznawców.
Szczegóły dotyczące rzeczoznawców oraz trybu i sposobu szacowania określa rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 30 lipca 2009 r. w sprawie rzeczoznawców wyznaczonych przez powiatowego lekarza weterynarii do przeprowadzenia szacowania (DzU Nr 142 poz. 1161).
Dodatkowo osobom, którym nie przysługuje odszkodowanie, a które przyczyniły się do szybkiej likwidacji choroby zakaźnej, wojewódzki lekarz weterynarii, na wniosek powiatowego lekarza weterynarii, może przyznać nagrodę ze środków budżetu państwa. Posiadaczowi zwierzęcia, który dopełnił obowiązku zgłoszenia podejrzenia choroby przysługuje również zapomoga za zwierzęta, które padły, zanim organ Inspekcji Weterynaryjnej otrzymał informację o takim zgłoszeniu1. Wysokość zapomogi stanowi 2/3 wartości rynkowej zwierzęcia (art. 50 ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz
zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt).
1 Konieczne jest w tym przypadku stwierdzenie przez powiatowego lekarza weterynarii, że takie zwierzę padło z powodu zachorowania na chorobę zakaźną zwierząt podlegającą obowiązkowi zwalczania.
