11-07-2017, Redaktor: Jkalmuk

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Krakowie przypomina o obowiązku rejestracji działalności rolniczej, obowiązku zapewnienia bezpieczeństwa mikrobiologicznego owoców miękkich na etapie produkcji pierwotnej oraz przekazuje informacje nt. rolniczego handlu detalicznego.

Rejestracja działalności rolniczej

Wnioski należy składać do właściwych państwowych powiatowych inspektorów sanitarnych dla miejsca działalności rolniczej. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Krakowie urzędujący przy ul. Makuszyńskiego 9 obsługuje 2 powiaty – Miasto Kraków i powiat krakowski obejmujący 17 gmin – art. 62 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz.U. z 2017 r. poz. 149 ze zm.). Brak złożenia wniosku o zatwierdzanie i/lub wpis do rejestru zakładów podlegających urzędowej kontroli organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej może skutkować konsekwencjami w postaci kary pieniężnej – art. 103 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz.U. z 2017 r. poz. 149 ze zm.).
Rejestracja (zatwierdzanie i/lub wpis zakładów) jest bezpłatna i odbywa się poprzez złożenie wniosku na urzędowym formularzu dostępnym na stronie internetowej: http://pssekrakow.wsse.krakow.pl/index.php/produkcja-pierwotna lub bezpośrednio w Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Krakowie przy ul. Makuszyńskiego 9. Nie ma obowiązku rejestracji dla żywności produkowanej, przetwarzanej i przechowywanej w gospodarstwie domowym na potrzeby własne oraz do własnego spożycia w tym gospodarstwie.
Wniosek składają rolnicy prowadzący działalności w zakresie:

• dostaw bezpośrednich (produkcja małych ilości surowców do konsumenta lub lokalnego zakładu detalicznego bezpośrednio zaopatrującego konsumenta, np. sprzedaż przez rolnika małej ilości płodów rolnych na targu),
• gospodarstw agroturystycznych,
• produkcji pierwotnej (np. produkcja, uprawa),

We wniosku należy określić m.in. rodzaj i zakres działalności, która ma być prowadzona, w tym rodzaj żywności, która ma być przedmiotem produkcji lub obrotu.
Nie złożenie wniosku, co najmniej 14 dni przed dniem rozpoczęcia planowanej działalności, zagrożone jest karą pieniężną w wysokości od 1 000 zł do 5 000 złotych.

* * * * * * * *

Bezpieczeństwo mikrobiologiczne warzyw i owoców na etapie produkcji pierwotnej

W związku z trwającym sezonem zbiorów warzyw i owoców, a w szczególności owoców miękkich, wszyscy producenci powinni zwrócić szczególną uwagę na zapewnienie bezpieczeństwa mikrobiologicznego warzyw i owoców na etapie produkcji pierwotnej. Podczas uprawy jak i zbioru na plantacjach na leży stosować się do wytycznych ujętych w opracowanej na zlecenie Głównego Inspektora Sanitarnego przez Państwowy Zakład Higieny Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego "Strategii nadzoru nad bezpieczeństwem żywności w obszarze owoców miękkich".
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Krakowie informuje, iż na plantacjach podczas uprawy jak i zbioru owoców miękkich należy stosować się do następujących wymagań:

WODA STOSOWANA PODCZAS PRODUKCJI PIERWOTNEJ

• przy produkcji żywności należy stosować wyłącznie czystą wodę,
• woda stosowana do podlewania nie może być zanieczyszczona fekaliami ludzkimi,
• do nawożenia nie należy stosować odchodów ludzkich, które mogą być zanieczyszczone chorobotwórczymi wirusami mogącym i utrzymywać się nawet przez kilka miesięcy,
• woda powinna być poddawana odpowiedniemu uzdatnianiu, które pozwoli maksymalnie zredukować zanieczyszczenia wirusami;

HIGIENA PERSONELU I WARUNKI SANITARNE

• pracownicy powinni mieć zapewniony dostęp do toalet zlokalizowanych w pobliżu plantacji oraz czystej i bieżącej wody oraz środków w o mycia rąk i higienicznego ich suszenia;
• należy opracować procedury jak również ustalić szczegółowe działania, które należy podjąć każdorazowo celem zminimalizowania potencjalnego rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń wirusami;
• przedsiębiorca powinien opracować instrukcje mycia powierzchni produkcyjnych, jak i pomieszczeń i urządzeń stosowanych do mycia (w tym także toalet);
• personel powinien bezwzględnie przestrzegać instrukcji mycia rąk przez cały okres produkcji – należy myć ręce każdorazowo przed rozpoczęciem pracy, w przerwie jak i po skorzystaniu z toalet;
• należy ograniczyć dostęp do plantacji osób nieupoważnionych, w tym dzieci, które mogą być nosicielami wirusów.

* * * * * * * *

Rolniczy handel detaliczny

Od 1 stycznia 2017 r. weszły w życie przepisy umożliwiające – obok istniejących już form sprzedaży żywności przez rolników – rolniczy handel detaliczny.
Rolniczy handel detaliczny oznacza obsługę i/lub przetwarzanie żywności i jej przechowywanie w punkcie sprzedaży lub w punkcie dostaw dla konsumenta finalnego, polegający na zbywaniu konsumentowi finalnemu, tj. konsumentowi, który nie wykorzystuje żywności w ramach działalności przedsiębiorstwa spożywczego, żywności pochodzącej w całości lub części z własnej uprawy, hodowli lub chowu podmiotu działającego na rynku spożywczym.
W ramach rolniczego handlu detalicznego możliwa jest, oprócz sprzedaży konsumentom finalnym, również produkcja i przetwarzanie żywności.
Zgodnie z dotychczas obowiązującym i przepisami, podmioty prowadzące działalność w ramach handlu detalicznego żywnością były zobowiązane do rejestracji i uzyskania zatwierdzenia w drodze decyzji wydawanej przez organ PIS, zgodnie z art. 63 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia . Nowe przepisy upraszczają te zasady w odniesieniu do podmiotów prowadzących rolniczy handel detaliczny, pozostawiając jedynie obowiązek rejestracji u właściwego organu IW lub PIS.
W celu dokonania takiej rejestracji należy złożyć wniosek o wpis zakładu do rejestru zakładów, w przypadku zamiaru prowadzenia produkcji i sprzedaży:

• produktów pochodzenia zwierzęcego lub żywności zawierającej jednocześnie środki spożywcze pochodzenia niezwierzęcego i produkty pochodzenia zwierzęcego (żywności złożonej) – do właściwego powiatowego lekarza weterynarii,
• żywności pochodzenia niezwierzęcego – do właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego.

Wniosek o wpis zakładu do rejestru zakładów podlegających urzędowej kontroli organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej należy złożyć w formie pisemnej, w terminie co najmniej 14 dni przed dniem rozpoczęcia planowanej działalności.

W Dzienniku Ustaw zostały ogłoszone niezbędne do rozpoczęcia procesu rejestracji rolniczego handlu detalicznego rozporządzenia wykonawcze do ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia sprzedaży żywności przez rolników:

• rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie maksymalnej ilości żywności zbywanej w ramach rolniczego handlu detalicznego oraz zakresu i sposobu jej dokumentowania (Dz.U. 2016 poz. 2159);
• rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie rejestru za kładów produkujących produkty pochodzenia zwierzęcego lub wprowadzających na rynek te produkty oraz wykazów takich zakładów (Dz.U. 2016 poz. 2192);
• rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 15 grudnia 2016 r. w sprawie sposobu ustalania weterynaryjnego numeru identyfikacyjnego (Dz.U. 2016 poz. 2161).

Przy prowadzeniu produkcji i zbywaniu żywności w ramach działalności rolniczy handel detaliczny należy spełnić przede wszystkim wymagania rozporządzenia (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych (Dz.Urz. UE L 139 z 30.04.2004, str. 1, z późno zm. – Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, l. 34, str. 319) oraz przepisów wydanych w trybie tego rozporządzenia. Przepisy te przewidują między innymi, że w przypadku gdy produkcja prowadzona jest przy wykorzystaniu pomieszczeń używanych głównie jako prywatne domy mieszkalne (np. przy wykorzystaniu sprzętu i urządzeń gospodarstwa domowego w kuchni domowej), zamiast wymogów określonych w załączniku II w rozdziale II ww. rozporządzenia, obowiązują wymogi określone w jego załączniku II w rozdziale III (uproszczone wymagania higieniczne). Należy przy tym podkreślić, że są to wymagania podstawowe, określające wymogi ogólne, pozostawiające dużą swobodę w ich spełnianiu – określają kryteria, które muszą być spełnione, aby został osiągnięty cel jakim jest bezpieczeństwo żywności.
W miejscu zbywania żywności w ramach rolniczego handlu detalicznego umieszcza się w sposób czytelny i widoczny dla konsumenta (zgodnie z art. 44a ust. 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia Dz.U. z 2017 r. poz. 149):

1) napis „rolniczy handel detaliczny”;
2) dane obejmujące: 

a) imię i nazwisko albo nazwę i siedzibę podmiotu prowadzącego rolniczy handel detaliczny,
b) adres miejsca prowadzenia produkcji tej żywności,
c) weterynaryjny numer identyfikacyjny podmiotu prowadzącego rolniczy handel detaliczny, o ile taki numer został nadany.

Zaznaczyć należy, iż zgodnie z art. 100 ust. 2 pkt 17 ww. ustawy, kto nie umieszcza w miejscu zbywania żywności w ramach rolniczego handlu detalicznego oznaczenia, o którym mowa wart. 44a ust. 2, lub podaje w tym oznaczeniu informacje niepełne lub nieprawdziwe, podlega karze grzywny.

Źródło: Pismo PPIS w Krakowie z dn. 22.06.2017 r. (znak: HŻ.072-257/2017).

---