O szansach na zagospodarowanie nieużytków do produkcji biomasy - wizyta eksperta z regionu Rhône-Alpes w Małopolsce
W dniach 22-24 października 2014 r. Małopolska Izba Rolnicza miała przyjemność gościć ekspertkę z regionu Rhône-Alpes w dziedzinie biomasy - Panią Valerie Borroni.
We czwartek 23 października, w pierwszym roboczym dniu wizyty odbyło się spotkanie w biurze Małopolskiej Izby Rolniczej w Krakowie, w którym obok władz Izby udział wzięli m.in.: Beata Chadzińska z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, dr inż. Agnieszka Stokłosa i mgr inż. Dorota Gala z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, mgr inż. Wojciech Miszczyk - Dyrektor Instytutu Metalurgii i Stopów, oraz Jacek Chyla z Fundacji Partnerstwo dla Środowiska. Spotkanie prowadził Prezes MIR Ryszard Czaicki. Na początku swojego wystąpienia pani Valerie krótko zaprezentowała zakres swojej dziłalności i dotychczasowe doświadczenia, a następnie, omawiając przykładowe projekty zrealizowane w regionie Rhône-Alpes przybliżyła tematykę w której się sprecjalizuje, czyli produkcja biogazu i pozyskiwanie energii z drewna. Podkreśliła, że obecnie we Francji rozwój technologii pozyskiwania biogazu jako biopaliwa jest jednym z priorytetów branży energetycznej.
Następnie głos zabrała pani Beata Chadzińska z Urzędu Marszałkowskiego, która zadała kilka technicznych pytań wspomniawszy przy tym, że w Małopolsce istnieje zainteresowanie realizacją projektu pilotażowego budowy niewielkich biogazowi.
Zagadnieniem szczególnie interesującym - zarówno dla Izby jak również dla wadz naszego województwa - były rozwiązania administracyjne dotyczące wykorzystania nieużytków. Okazało się, że we Francji problem nieużytków nie istnieje ponieważ obowiązuje przymus prawny, nakazujący rolnikom użytkowanie ziemi. Nawiązując do problemu zwiększających się powierzchni nieużytków w Małopolsce, i porastania odłogowanych gruntów przez różne gatunki roślin inwazyjnych, głos zabrała dr inż. Agnieszka Stokłosa z Uniwersytetu Rolniczego. Zaprezentowała zebranym obserwacje i wyniki swoich badań poświęconych wykorzystaniu nawłoci (nawłoci kanadyjskiej i nawłoci późnej) do celów energetycznych. W najważniejszym punkcie swojej prezentacji pani Agnieszka zestawiła plusy i minusy wykorzystania nawłoci na biomasę. Podczas dyskusji, głos zabrał pan Wojciech Miszczyk z IMiS - przedstawiając plany Instytutu odnośnie stworzenia instalacji do produkcji bioetanolu z buraka cukrowego, zaprosił stronę francuską do współpracy. Podsumowując spotkanie, wszyscy zgodzili się ze stwierdzeniem, że aby rozwiązać problem nieużytków w Małopolsce należy rozpocząć od wprowadzenia odpowiednich regulacji prawnych.
W drugiej połowie dnia pani Valerie Borroni odwiedziła tereny powiatu chrzanowskiego, gdzie została podjęta przez Przewodniczącego Rady Powiatowej MIR w Chrzanowie pana Edwarda Majchrowskiego. Francuska ekspertka miała okazję zobaczyć charakterystyczne dla tamtajszego powiatu obszary nieużytków, oraz spotkała się z Burmistrzem Alwerni Janem Rychlikiem.
Następnego dnia, 24 października, podsumowano wizytę podczas spotkania w biurze Izby w Krakowie. W spotkaniu udział wziął dr inż. Grzegorz Wcisło z Uniwersytetu Rolniczego, który krótko przedstawił opracowane przez siebie, wielokrotnie nagradzane na wystawach wynalazków, technologie do produkcji biopaliwa, oraz nową instalację do pozyskiwania bioetanolu. Bilans wizyty pani Valerie Borroni, oraz plany na dalszą współpracę w zakresie biomasy, jak również w innych dziedzinach, omówił reprezentujący Zarząd MIR, Delegat do WZ KRIR, Jan Marek Lenczowski oraz Franck Levy – przedstawiciel władz regionu Rhône-Alpes.
Wnioski:
1) Istnieje konieczność opracowania aktu prawnego, który będzie zmuszał właścicieli użytków rolnych - świadomie dopuszczających do ich degradacji - do przywrócenia ich pierwotnego charakteru tzn. użytku rolnego lub gruntu rolnego. Powstanie aktu prawnego wynika z konieczności utrzymania odpowiedniej powierzchni użytków rolnych zdolnych do produkcji wystarczającej ilości żywności dla wzrastającej populacji ludności.
2) Z analizy możliwości wykorzystania nawłoci (kanadyjskiej i późnej) jako rośliny energetycznej przeprowadzonej przez Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, wynika jednoznacznie, że proces ten może okazać się nieopłacalny ze względu na małą masę pozyskiwanych roślin i systematycznie zmniejszające się plony w kolejnych latach.
3) Należy kontynuować proces lobbingowy na rzecz zaliczenia powierzchni nieużytków występujących w Małopolsce do obszarów proekologicznych, utrzymywanych przez rolników jako obowiązkowy areał w ramach tzw. zazielenienia.
4) W przypadku braku aktów prawnych niedopuszczających do powstania nieużytków, nawłoć należy traktować jako roślinę miododajną, wykorzystywaną jako pożytek pszczeli, oraz surowiec do produkcji różnych specyfików zielarskich, farmaceutycznych czy kosmetycznych.
Joanna Krasicka
Henryk Dankowiakowski
Galeria
